Budowa ciała Psa
Anatomia psa – nauka o budowie ciała psa, jego układów i narządów. Jest gałęzią anatomii zwierzęcej i w sposób szczegółowy opisuje budowę makroskopową i umiejscowienie w organizmie psa poszczególnych narządów, czy też układów. Nauka ta jest nieodzownym elementem studiów weterynaryjnych.
Opis ogólny zewnętrzny
- Czoło
- Stop
- Kufa
- Trufla nosowa
- Nasada ucha
- Guz potyliczny
- Wargi, fafle
- Kąt wargowy
- Żuchwa
- Podgardle
- Kark
- Kłąb
- Grzbiet
- Lędźwie
- Nasada ogona
- Ogon
- Udo
- Pięta, guz piętowy
- Śródstopie
- Łapy
- Podudzie
- Kolano
- Słabizna
- Brzuch
- Łokieć
- Nadgarstek
- Śródręcze
- Przedramię
- Przedpiersie, rękojeść mostka
- Klatka piersiowa
- Ramię
- Łopatka
Różnorodność ras psów, zarówno pod względem budowy jak i usposobienia, była obiektem badań m.in. grupy międzynarodowych naukowców z uniwersytetów Utah i brytyjskiego Waltham Center for Pet Nutrition, które należą do korporacji Mars,
będącej producentem karmy dla psów. Otrzymane wyniki badań odkryły, że
cechy fizyczne jak i charakterologiczne są zależne od genotypu. Badania koncentrowały się na wyszukiwaniu niewielkich różnic w materiale genetycznym, tak zwanych polimorfizmów pojedynczego nukleotydu[3].
W literaturze kynologicznej są przytaczane systemy identyfikacji ras,
które mogą być oparte m.in. na kryteriach ich użytkowości lub na
cechach wyglądu zewnętrznego. David Alderton[4]
(także Anna Maria Krämer) prezentuje podział ras psów ze względu na ich
wzrost oraz masę ciała. Wymiary te, w zależności od rasy, wahają się
od. ok. 25 cm do nawet ok. 1 metra wysokości w kłębie. Masa ciała psów jest rozpięta w granicach od 1 kg do ok. 100 kg. David Alderton wprowadza także ogólne rozróżnienie ras psów ze względu na:
Pies Człowiek Pies Człowiek Pies Człowiek
- kształt głowy, gdzie wyróżnia trzy podstawowe kategorie:
- psy okrągłogłowe, głównie zaliczane są tu rasy posiadające krótkie kufy (jak u rasy cavalier king charles spaniel)
- psy długogłowe, z wydłużonymi kufami (np. whippet)
- psy o kształcie głowy kwadratowym, o mocnych i krótkich szczękach (np. takich jak u bulmastifa)
- typ uszu, gdzie są wyszczególnione:
- uszy długie (jak u rasy bloodhound)
- uszy krótkie (terier czeski), do których zaliczane są uszy łamane, czyli charakterystycznie wywinięte do przodu, tak jak występuje to np. u foksteriera krótkowłosego lub u owczarka szkockiego długowłosego
- uszy stojące (tego typu uszy występują np. u husky syberyjskiego)
- długość sierści, gdzie rasy psów są podzielone na trzy grupy:
- psy długowłose
- psy krótkowłose
- psy szorstkowłose
Istnieją rasy, w których występują odmiany psów o wszystkich trzech wariantach długości szaty (np. wyżły niemieckie, jamnik),
częściej jednak występuje któryś z wariantów w postaci dominującej
(liczniejszej), preferowanej przez hodowców, na przykład z powodu
lepszej użytkowości rasy o konkretnej długości włosa w określonych
warunkach środowiskowych. Powyższy podział nie uwzględnia występowania
ras psów całkowicie nieowłosionych (jak np. nagi pies peruwiański) lub częściowo owłosionych (jak np. chiński grzywacz).
Zmysły psa
- Węch jest dla psa najważniejszym zmysłem. Już jako ślepe szczenię zaczyna się nim posługiwać. Psy poddane odpowiednim szkoleniom wspomagają służby mundurowe w tropieniu i rozpoznawaniu przestępców na podstawie śladów zapachowych zostawionych na miejscu, w którym tamci przebywali. Proces oswajania nowego, młodego psa z nowym właścicielem można przyspieszyć, kładąc mu na legowisko odzież przepojoną zapachem właściciela. Bardzo często zdarza się, że pies podczas nieobecności swego pana kładzie się na jego odzieży.
- Wzrok. To, co pies zobaczy nie będzie miało dla niego znaczenia, dopóki nie rozpracuje tego węchem i/lub słuchem. Wzrok psa jest słabszy niż człowieka, a objawia się to mniejszą zdolnością spostrzegania przedmiotów czy osób nieruchomych, a także brakiem widzenia obiektów dwuwymiarowych. Pies dobrze za to radzi sobie w słabym świetle (wspomagając się zmysłem węchu i słuchu). Rasa psa determinuje nie tylko siłę wzroku, lecz także zmysł węchu, słuchu oraz dotyku.
- Słuch. Zmysł słuchu w hierarchii psa stoi za węchem i wzrokiem. Psy mają znacznie czulszy słuch niż człowiek i mogą słyszeć dźwięki o częstotliwości lub tonacji dla człowieka niesłyszalnej, a zasięg słuchu jest znacznie większy w porównaniu ze słuchem człowieka. Większa czułość słuchu może powodować, że dźwięki o silnym natężeniu będą wywoływały u niego ból. Przyjęto, że psy o uszach stojących lepiej słyszą od kłapouchych. Układając psa należy do niego mówić cicho, ponieważ zakrzyczany czworonóg może z czasem przestać zwracać uwagę na głos swego pana. Odpowiednią modulacją głosu właściciel może skutecznie wpływać na psa.
- Dotyk. Wrażenia dotykowe pies odbiera całą powierzchnią ciała. Najważniejsze są dla niego włosy czuciowe (wąsy) nad oczami oraz pod dolną wargą. Wąsy te zwane wibryssami są długie i sztywne. Nie wolno ich strzyc.
- Smak. Wrażenia smakowe są uzależnione od wrażeń węchowych. Zmysł ten nie ma dla psa znaczenia w odbieraniu wrażeń otaczającego świata[5].
Wiek psa
Wiek psa określa się m.in. po oględzinach stanu uzębienia oraz ilości siwych włosów na głowie. U psów w wieku ok. 7 lat są widoczne starcia na kłach oraz siekaczach, w 10–12 roku życia następuje wypadanie zębów. Psy żyją przeciętnie 13–14 lat. Najstarszym psem w historii, według Księgi rekordów Guinnessa był Bluey, który przeżył 29 lat, 5 miesięcy i 7 dni.[6]
Według Kazimierza Ściesińskiego zestawienie porównawcze wieku psa w stosunku do człowieka przedstawia się następująco:
6 m-cy 10 lat 7 lat 44 lata 16 lat 80 lat
10 m-cy 14 lat 8 lat 48 lat 17 lat 84 lata
12 m-cy 15 lat 9 lat 52 lata 18 lat 88 lat
18 m-cy 20 lat 10 lat 56 lat 19 lat 92 lata
2 lata 24 lata 11 lat 60 lat 20 lat 96 lat
3 lata 28 lat 12 lat 64 lata
4 lata 32 lata 13 lat 68 lat
5 lat 36 lat 14 lat 72 lata
6 lat 40 lat 15 lat 76 lat
Polskie rasy psów – rasy psa domowego związane historycznie i kulturowo z terenami, na których istniało państwo polskie. Tworzone przez polskich hodowców głównie w celach użytkowych, czasem bez przywiązywania uwagi do eksterieru.
10 m-cy 14 lat 8 lat 48 lat 17 lat 84 lata
12 m-cy 15 lat 9 lat 52 lata 18 lat 88 lat
18 m-cy 20 lat 10 lat 56 lat 19 lat 92 lata
2 lata 24 lata 11 lat 60 lat 20 lat 96 lat
3 lata 28 lat 12 lat 64 lata
4 lata 32 lata 13 lat 68 lat
5 lat 36 lat 14 lat 72 lata
6 lat 40 lat 15 lat 76 lat
Niemiecki uczony H. G. Niemandem podaje bardziej ogólne porównanie wieku psa z człowiekiem. Pierwszy rok życia psa w przełożeniu na życie człowieka to 14 lat. Drugi rok życia psa to 7 lat życia człowieka – czyli 2-letni pies to odpowiednik wiekowo 21-latka, a każdy następny rok życia psa stanowi 5 lat życia człowieka[7].
Psy ze względu na funkcje jakie pełnią dla człowieka, zostały podzielone na typy, bądź grupy związane z użytkowością. Wykorzystywane są jako:
- psy myśliwskie
- psy ratownicze (nowofundland)
- psy pasterskie (anatolian)
- psy stróżujące (mastif tybetański)
- psy stróżująco-obronne (doberman)
- psy służbowe wykorzystywane na potrzeby wojska (czarny terier rosyjski), policji (owczarek niemiecki), służb celnych (chodsky pes)
- psy zaprzęgowe (husky syberyjski)
- psy wyścigowe (greyhound)
- psy reprezentacyjne i do towarzystwa (pudel miniaturowy)
- psy hodowane w celach konsumpcyjnych (nagi pies meksykański)
- psy wiejskie (hovawart)
- psy hodowane w celach terapeutycznych (labrador retriever)
Polskie rasy psów – rasy psa domowego związane historycznie i kulturowo z terenami, na których istniało państwo polskie. Tworzone przez polskich hodowców głównie w celach użytkowych, czasem bez przywiązywania uwagi do eksterieru.
Rasy uznane przez Międzynarodową Federację Kynologiczną (FCI):
- chart polski (Polish Greyhound – wzorzec FCI nr 333)
- gończy polski (Polish Hunting Dog, dawniej Polish Scenthound – wzorzec FCI nr 354)
- ogar polski (Polish Hound – wzorzec FCI nr 52)
- polski owczarek nizinny (Polish Lowland Sheepdog – wzorzec FCI nr 251)
- owczarek podhalański (Polish Tatra Sheepdog – wzorzec FCI nr 252)
Chart Polski, XXXIII krajowa wystawa psów rasowych w Ustroniu |
Ogar polski |
|
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz